ఛత్తీస్గఢ్ హైకోర్టు , డిసెంబర్ 13న పర్సా బొగ్గు బ్లాక్ కోసం భూసేకరణను సవాలు చేస్తూ హస్డియో అరణ్య నివాసితులు దాఖలు చేసిన పిటిషన్ను విచారిస్తూ, ప్రక్రియపై స్టే ఉత్తర్వులు జారీ చేసింది.
సుర్గుజా, సూరజ్పూర్ జిల్లాల్లో పడే పర్సా బొగ్గు బ్లాకుల భూసేకరణ ప్రక్రియపై యథాతథ స్థితిని కొనసాగించాలని ప్రధాన న్యాయమూర్తి జస్టిస్ అరుప్ కుమార్ గోస్వామి, జస్టిస్ ఎన్కే చంద్రవంశీ నేతృత్వంలోని హైకోర్టు ధర్మాసనం ఆదేశించింది.
భూసేకరణను సవాలు చేసిన ఐదుగురు పిటిషనర్లు హరిహర్పూర్, సాల్హి మరియు ఫతేపూర్ గ్రామాల నివాసితులు. ప్రతిపాదిత పర్సా బొగ్గు బ్లాక్ కోసం దాదాపు 1,250 హెక్టార్ల భూమిని సేకరించాల్సి ఉంది, ఇందులో మూడింట ఒక వంతు భూమి గిరిజనులు మరియు మిగిలిన భాగం మధ్య భారతదేశంలోని అతిపెద్ద విడదీయని అడవులలో ఒకటైన హస్డియో అరణ్య అడవుల పరిధిలోకి వస్తుంది.
హస్డియో అరణ్య ప్రాంతం సుసంపన్నమైన జీవవైవిధ్యాన్ని కలిగి ఉంది మరియు ఏనుగులు మరియు పులులకు ప్రధాన నివాస మరియు వలస కారిడార్.
మంగళ్ సాయి, ఠాకూర్ రామ్ మరియు మరో ముగ్గురు దాఖలు చేసిన పిటిషన్ కోల్ బేరింగ్ యాక్ట్ 1957 (CBA)ని అమలు చేయడం ద్వారా పర్సా బొగ్గు బ్లాక్ కోసం భూసేకరణ ప్రక్రియను సవాలు చేసింది.
గడువులోగా కేంద్ర ప్రభుత్వం స్పందించకపోవడంతో భూసేకరణపై స్టే విధిస్తూ కోర్టు ఆదేశాలు జారీ చేసింది. అక్టోబర్ 27న జరిగిన తుది విచారణలో ఆరు వారాల్లోగా సమాధానం ఇవ్వాలని రాష్ట్ర, కేంద్ర ప్రభుత్వాలను కోర్టు గతంలో ఆదేశించింది.
పిటిషనర్ల లాయర్లు ఏమి చెప్పారు?
పిటిషనర్ల తరఫు న్యాయవాదులు వాదిస్తూ, కేంద్ర ప్రభుత్వానికి చెందిన SECL మరియు కంపెనీల ప్రాజెక్టుల కోసం భూమిని సేకరించేందుకు మాత్రమే CBA ఉపయోగించబడింది. అయితే, ఈసారి RRVUNL కోసం భూమిని సేకరించేందుకు ఉపయోగించబడుతోంది, ఇది ఇప్పటికే అదానీతో ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది, ఇది పర్సా కోల్ బ్లాక్ యొక్క మైన్ డెవలపర్ మరియు ఆపరేటర్గా మారింది. ఈ భూసేకరణ ఒక ప్రైవేట్ కంపెనీకి ప్రయోజనం చేకూరుస్తోంది కాబట్టి CBAని ఉపయోగించలేరు.
“సముపార్జన నుండి ఆపరేషన్ వరకు గని 30 సంవత్సరాల జీవితకాలం తర్వాత మూసివేయడం వరకు ఇది PKCL/RCL AEL యాజమాన్యంలోని మరియు నియంత్రణలో ఉన్న ప్రైవేట్ కంపెనీ, ఇది భూమిని ఉపయోగిస్తుంది మరియు అటువంటి భూ సేకరణ యొక్క ప్రయోజనాలను పొందుతుంది. CB చట్టం 1957 యొక్క పథకం ప్రకారం ఇటువంటి ఏర్పాటు అనుమతించబడదు, ప్రతివాదులు భూములను సేకరించేందుకు దీనిని ఉపయోగించారు.
పిటిషన్
భూసేకరణ, పునరావాసం మరియు పునరావాస చట్టం (RECTLARR చట్టం 2013)లో న్యాయమైన పరిహారం మరియు పారదర్శకత హక్కును అమలు చేయకపోవటం అనేది క్రూరమైనది మరియు షెడ్యూల్ చేయబడిన ప్రాంతంలోని భూ నిర్వాసితులకు అనేక హక్కులను కోల్పోతుంది" అని పిటిషన్లో పేర్కొన్నారు.
ముఖ్యంగా, వందలాది మంది ఆదివాసీలు అక్టోబర్ 13న రాష్ట్ర రాజధాని రాయ్పూర్కు కవాతు నిర్వహించారు మరియు నకిలీ గ్రామసభల ఉదంతాలతో సహా కొనసాగుతున్న భూసేకరణ మరియు అక్రమాలకు వ్యతిరేకంగా ఉపశమనం కోరుతూ గవర్నర్ను కలిశారు. ఆ తర్వాత అటువంటి ఫిర్యాదుల సంకలనాన్ని గవర్నర్ కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వానికి పంపారు.